Fara á efnissvæði
Til baka í yfirlit

Fermingar samkvæmt sannfæringu

í hvatvíslegri grein sem séra Ragnar Fjalar Lárusson skrifar í Morgunblaðið í dag, 8. júní 1989, reynir hann að lítillækka mig fyrir að hafa ekki fæðst á Íslandi. Hann kallar mig „einhvern útlending“ eins og ég sé ekki jafningi íslendinga. Ég er reyndar íslenskur ríkisborgari en tel mig alls ekki vera léttvægari fyrir það að hafa fæðst annars staðar á þessari plánetu. ég er manneskja og þess vegna jafningi annarra manneskja, að Íslendingum meðtöldum. Þetta segi ég sem siðrænn húmanisti og lýðræðissinni. Mér blöskrar sá ókristilegi skortur á kærleika og umburðarlyndi sem þessi grein prestsins opinberar öllum landsmönnum. Hann virðist hafa nóg af fordómum þessi þjónn guðs á þessari litlu eyju!

Skrif séra Ragnars Fjalars eru einhvers konar svar við grein minni „Kirkjan hefur ekki einkaleyfi á orðinu ferming“. Talar hann um að ég fari með órökstuddar staðhæfingar. En hann hefur nóg af slíku sjálfur. Hann segir að skilgreining á orðinu „confirmare“ skipti ekki máli á Íslandi. Samt notar íslenska þjóðkirkjan þetta útlenda orð mikið í sinni eigin bók sem nefnist „Kirkjumál: Lög og reglur“. Ég hef lesið þar þá kafla sem snerta fermingu og varð þess áskynja að útlenda orðið „confírmare“ er notað þar jafnvel oftar en íslenska orðið „ferming“. Kirkjan notar þetta orð sem sagt sjálf í sínum eigin lögum og reglum. íslensk tunga varð ekki til af sjálfu sér. Hún sækir iðulega orð til annarra tungumála.

En þetta er ekki meginatriðið. Dapurlegra er að Ragnar Fjalar reynir í grein sinni að gera borgaralega fermingu tortryggilega. Hann veit ekkert um innihald eða gæði fræðslunnar sem börn okkar hafa fengið en samt gerir hann lítið úr henni. Hann segir að við höfum verið að útiloka áhrif kristindóms og kirkju á börnin okkar, en það er ekki rétt. Við höfum vissulega ekki kennt þeim um kristindóminn. En það er ekki vegna andstöðu við hann, heldur er kristindómurinn okkur óviðkomandi. Af hverju eigum við húmanistar að kenna börnum okkar hugmyndafræði sem höfðar ekki til okkar? Enginn býst við að kristin kirkja kenni fólki um siðrænan húmanisma, búddisma, ásatrú, gyðingdóm, múhameðstrú o.s.frv. Hins vegar hofum við frætt börnin okkar um: siðfræði, samskipti foreldra og ungmenna, sögu barna og ungmenna, tilgang borgaralegrar fermingar, samskipti kynjanna, vímuefni, rétt unglinga í þjóðfélaginu, jafnrétti, umhverfismál, friðarfræðslu, mannréttindi og virka þátttöku í samfélaginu.

Séra Ragnari Fjalar virðist þykja þessi fræðsla lítið kristileg, jafnvel andkristileg, og að ég sé að reyna að kenna íslendingum nýja siði. Til fróðleiks vil ég upp lýsa hann um það, að fyrirlesarar allir voru Íslendingar og sérfræðingar á sínum sviðum: alþingismenn, heimspekingur, sálfræðingur, læknir, hjúkrunarfræðingur, lögfræðingur, sagnfræðingur o.s.frv. Fermingarbörnunum okkar, og reyndar foreldrum þeirra sem tóku þátt í námskeiðinu, fannst þessi fræðsla mjög gagnleg og vandaður undirbúningur fyrir það að lifa ábyrgu og virku lífi í nútíma lýðræðisþjóðfélagi.

Ég vil taka það fram einu sinni enn: við erum ekki á móti einum eða neinum, ekki á móti kristinni trú, en við erum einfaldlega ekki kristin! Við höldum að trúfrelsi ríki á Íslandi og að við eigum fullan rétt á að fræða börn okkar um mikilvæga hluti sem skólakerfið gerir ekki nægilega vel. Ennfremur viljum við halda upp á helstu tímamót lífsins á húmanískan hátt.

Vissulega höfum við hug á að bjóða upp á fleiri borgaralega möguleika en fermingu, t.d. útför. Sérhver maður sem hugsar málið skilur, að það er óvirðing við minningu þeirra látnu sem aldrei hafa verið kristnir að jarðsyngja þá á kristilegan hátt. Hvort sem þjóðkirkjunni líkar betur eða verr, býr á Íslandi fólk frá flestum menningarsvæðum heims. Nú búa yfir 5.000 manns hér sem ekki fæddust á Íslandi. Ekki eru allir þessir menn kristnir. Ekki heldur eru allir íslenskættaðir menn kristnir. Samkvæmt könnun sem guðfræðideild Háskóla Íslands gerði nýlega, kemur það skýrt í ljós. A að bjóða upp á aðeins eina tegund útfarar fyrir allt þetta fólk?

Hope Knútsson

Til baka í yfirlit